زمان تقریبی مطالعه: 3 دقیقه
 

عبرت از اصحاب فیل (قرآن)





خداوند متعال، در ماجراى اصحاب فيل و هلاكت آنان به‌وسيله سنگ‌ريزه‌هاى پرندگان، جلوه‌ای از قدرت خود را نمایان ساخت تا برای همه انسان‌ها مایه عبرت باشد.


۱ - پندگیری از داستان اصحاب فیل



ماجراى اصحاب فیل و هلاكت آنان به‌وسيله سنگ‌ريزه‌هاى پرندگان، مايه عبرت و دقت همه انسان‌هاست:
• «أَلَمْ تَرَ كَيْفَ فَعَلَ رَبُّكَ بِأَصْحَابِ الْفِيلِ؛ آيا نديدى پروردگارت با فيل سواران (لشکر ابرهه که براى نابودى کعبه آمده بودند) چه کرد؟!».

۱.۱ - عظمت قدرت الهی


اصحاب فیل با تمام شوکت و قدرت آمده بودند تا خانه‌ خدا را ویران سازند و خداوند با لشکری به ظاهر بسیار کوچک و ناچیز، آنها را درهم کوبید؛ پس فیل‌ها را با پرنده‌های کوچک و سلاح‌های پیشرفته آن روز را با سنگ‌ریزه از کار انداخت تا ضعف و ناتوانی این انسان مغرور و خیره‌سر را در برابر قدرت الهی ظاهر و آشکار سازد.
• «أَلَمْ يَجْعَلْ كَيْدَهُمْ فِي تَضْلِيلٍ؛ آيا نقشه آنها را در ضلالت و تباهى قرار نداد؟!».
• «وَأَرْسَلَ عَلَيْهِمْ طَيْرًا أَبَابِيلَ؛ و بر سر آنها پرندگانى را گروه گروه فرستاد».

۱.۲ - مراد از «أَبَابِيلَ»


(ابابیل) برخلاف آنچه در زبان‌هاى مشهور است، نام آن پرنده نبود؛ بلکه معنى وصفى دارد، بعضى آن را به معنى جماعات متفرقه دانسته‌اند، به این معنى که پرندگان مزبور (گروه، گروه) از هر طرف به سوى لشکر فیل آمدند. این کلمه معنى جمعى دارد که بعضى مفرد آن را ابابله به معنى گروهى از پرندگان یا اسب‌ها و شتران دانسته‌اند، و بعضى مى‌گویند جمعى است که مفرد از جنس خود ندارد.
• «تَرْمِيهِم بِحِجَارَةٍ مِّن سِجِّيلٍ؛ که با سنگ‌هاى کوچکى آنان را هدف قرار مى‌دادند».

۱.۳ - مراد از «سجیل»


"سجیل" در لغت آمیخته‌ای از سنگ و گل را گفته‌اند؛ فلذا اصل آن فارسی بوده که معرب (تبدیل به عربی) شده است. و در رابطه با سنگ‌هایی که بر سر اصحاب فیل بارید، دو مطلب هست:
ــ یک. آن سنگ‌ها به هر که اصابت می‌کرده، بدنش را سوراخ نموده و می‌کشت.
ــ دو. با باریدن آن سنگ‌ها میان لشکر ابرهه مرض حصبه و آبله پیدا شد که عده‌ای به حالت مرض به زمین افتادند و برخی مردند. این جریان موجب فرار آنها شده و نتوانستند در آنجا بمانند.
چنان‌که در شرح این ماجرا از تواریخ و تفاسیر و روایات نقل کردیم، هر یک از این پرندگان کوچک سه سنگ‌ریزه به اندازه نخود یا کوچک‌تر با خود داشتند، که یکى را با منقار و دو تا را با پاهاى خویش حمل مى‌کردند، و این سنگ‌هاى کوچک بر هر کس فرود مى‌آمد، او را از هم متلاشى مى‌ساخت!

۲ - پانویس


 
۱. فیل/سوره۱۰۵، آیه۱.    
۲. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۲۷، ص۳۳۵.    
۳. فیل/سوره۱۰۵، آیه۲.    
۴. فیل/سوره۱۰۵، آیه۳.    
۵. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۲۷، ص۳۳۶ ۳۳۷.    
۶. فیل/سوره۱۰۵، آیه۴.    
۷. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ج۱، ص۲۲۴.    
۸. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۲۷، ص۳۳۷.    


۳ - منبع



مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۳، ص۴۳۶، برگرفته از مقاله «عبرت از اصحاب فیل».    


رده‌های این صفحه : اصحاب فیل | عبرت | موضوعات قرآنی




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.